گزارش تحلیل بازار سهام در سه ماهه اول 1395؛ اثرگذاران بر بازار سرمایه

مدیریت تحقیق و توسعه‌ بورس اوراق بهادار تهران «گزارش تحلیل بازار» مربوط به سه ماهه‌ اول 1395 را منتشر کرد. این گزارش به بررسی و تحلیل روند آمار و اطلاعات و اخبار بازار سرمایه از ابتدای سال تا تاریخ 31 خرداد 1395 می‌پردازد. گزارش از دو بخش آمار و اطلاعات و عوامل موثر بر بازار (عوامل کلان و عوامل موثر بر صنایع) تشکیل شده است.

چکیده گزارش به شرح زیر است:

شاخص کل بورس در پایان خردادماه سال 1395 به 72615 واحد رسید که در مقایسه با پایان اسفندماه 1394، 9.48 درصد کاهش یافته است. شاخص کل بورس، فصل بهار را با اعلام 6 اولویت اقتصادی سال 1395 از سوی معاون اول رئیس‌جمهور، توافق سواپ با پاکستان برای صادرات سیمان ایران به دیگر کشورها، معافیت از پرداخت حقوق دولتی معادن به هنگام تعطیلی موقت، آزادسازی فروش نفت ایران به شرکت شل، معافیت مالیاتی 5 ساله سرمایه‌گذاران خارجی در ایران، افزایش تعرفه واردات 4 محصول (فولادی، کاغذ، پاکت سیمان و قطعات لوازم خانگی)، تصویب کلیات لایحه بودجه 95 در مجلس، مجوز انتشار اوراق 5 هزار میلیاردی نفتی در بازار سرمایه از سوی نمایندگان مجلس، تصویب عرضه بنزین براساس دو نرخ پایه و تمام شده در کمیسیون تلفیق مجلس، بهره‌برداری از بزرگترین معدن کشور و تصویب حق انتفاع 20 درصدی بهره‌برداری از معادن سنگ‌آهن آغاز کرد که در میانه این دوره شاهد توقیف 2 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران براساس حکم دیوان عالی امریکا، موافقت بانک مرکزی برای شکل‌گیری سه ابزار جدید تأمین مالی برای بخش مسکن، مجوز افزایش قیمت محصولات ایران‌خودرو و سایپا از سوی شورای رقابت، مصوبه معافیت مالیاتی سود تفاوت نرخ تسعیر ارز حاصل از صادرات از سوی نمایندگان مجلس، اخذ مجوز راه‌اندازی بورس آتی ارز از سوی شورای عالی بورس، حضور رئیس سازمان بورس در سازمان بین‌المللی کمیسیون‌های اوراق ‌بهادار بودیم. همچنین این دوره با برگزاری همایش یورومانی به منظور بررسی مسائل و مشکلات بانکی ایران بعد از لغو تحریم‌ها و سخنرانی رئیس کل بانک مرکزی و رئیس شرکت بورس، ابلاغ قانون بودجه سال 95 کل کشور از سوی رئیس‌جمهور، نصف شدن ریسک اعتباری ایران پس از برجام، آغاز به کار مجلس دهم، بازید مدیران شرکت مدیریت دارایی سنگاپور از بورس تهران، افتتاح مرکز همکاری‌های اقتصادی ایران و اروپا، ابلاغ تکالیف سه گانه خروج غیرتورمی از رکود به شبکه بانکی، معافیت مالیاتی معاملات سهام از مالیات بر ارزش افزوده، ممنوعیت ارائه تخفیف کارمزد معاملات از سوی کانون کارگزاران، موافقت افزایش نرخ تلفن ثابت در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، تصویب ضوابط اجرایی قانون بودجه سال 1395 کل کشور به پایان رسید.

در این دوره، ارزش بازار نسبت به پایان اسفند سال 1394 حدود 10.67 درصد کاهش یافت و به 3080566 میلیارد ریال رسید. در تاریخ 31 خردادماه 1395، صنعت محصولات شیمیایی 23.26 درصد، صنعت بانک‌ها موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی 12.26 درصد، صنعت فلزات اساسی 7.86 درصد، صنعت مخابرات 7.80 درصد، صنعت شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی 6.93 درصد، و صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای 5.38 درصد از ارزش بازار را در اختیار دارند. در این دوره 3 ماهه، تغییر ارزش بازار صنعت محصولات شیمیایی 5.70 درصد منفی ، صنعت بانک‌ها موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی 9.48درصد منفی، صنعت فلزات اساسی 8.77 درصد منفی، صنعت مخابرات 16.26درصد منفی، صنعت شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی 13.13درصد منفی و صنعت فرآورده‌های‌ نفتی، صنعت کک و سوخت هسته‌ای 18.38 درصد منفی بوده است. ارزش اسمی بازار در پایان خردادماه امسال، 1240929 میلیارد ریال بوده است که در مقایسه با پایان اسفندماه سال گذشته 5.90 درصد رشد داشته است.

در سه ماهه اول امسال، حجم کل معاملات حدود 67210 میلیون سهم و ارزش کل معاملات در حدود 155621 میلیارد ریال بوده است که نسبت به سه ماه اول سال 1394، به ترتیب 38.5 درصد و 73.2 درصد رشد داشته است. در این دوره ارزش معاملات نرمال نیز حدود 97.7 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد یافته است. در سه ماهه اول سال 1395، صنعت خودرو و ساخت قطعات با ارزشی معادل 47882 میلیارد ‌ریال 30.77 درصد از کل ارزش معاملات را در این دوره به خود اختصاص داده است. پس از این صنعت، صنعت سرمایه‌گذاری‌ها با ارزشی بالغ بر 13363 میلیارد ‌ریال 8.59 درصد، صنعت بانک‌ها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی 7.84 درصد، صنعت فلزات اساسی 7.63 درصد و صنعت محصولات شیمیایی 5.14 درصد از ارزش معاملات کل بازار این دوره را به خود اختصاص داده‌اند. در سه ماهه اول امسال میانگین ارزش هر معامله‌ی نرمال حدود 31 میلیون ریال بوده است. همچنین در این دوره سرمایه‌گذاران حقیقی 65 درصد از ارزش خریدها و 67 درصد از ارزش فروش‌ها را در اختیار داشته‌اند. بررسی ارزش خرید و فروش سرمایه‌گذاران حقیقی در سه ماهه اول امسال نشان می‌دهد که این سرمایه‌گذاران بیشتر نقش فروشنده را داشتند.

علاوه بر آن، در سه ماهه اول امسال، از مهمترین اخبار و رویدادها در بازار سرمایه می‌توان به اقداماتی همچون انتخاب اعضای شورای بورس، ابلاغ قانون بودجه سال 95، نامه وزیر اقتصاد به 4 معاون وزیر، وضعیت اقتصادی ایران از نگاه موسسات تحلیلی بین‌المللی، معافیت معاملات سهام از مالیات بر ارزش افزوده، ممنوعیت ارائه تخفیف کارمزد معاملات، اعلام اولویت‌های وزارت نفت، افتتاحیه مرکز همکاری اقتصادی ایران – اروپا، امضا تفاهم‌نامه نفت، ممنوعیت عضویت اعضای هیات مدیره، تعیین تکلیف بدهکاران ارزی، مصوبات مجلس شورای اسلامی، اعلام اولویت‌های اقتصادی دولت، معافیت مالیاتی 5 ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی در ایران، عرضه سهام شرکت واسپاری ملت در بورس، عرضه سهام شرکت پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان، عرضه صکوک اجاره رایتل، عرضه اوراق مشارکت شهرداری اصفهان و کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی اشاره کرد. ضمن اینکه در این دوره شاهد حضور معاون اول صندوق بین‌المللی پول در ایران، حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران، حضور هیات کره‌جنوبی در ایران، حضور رئیس سازمان بورس در سازمان بین‌المللی کمیسیون اوراق بهادار، آغاز به کار وب سرویس وسام، سفر رئیس جمهور ایتالیا، امضا تفاهم‌نامه همکاری ایران و یونان، نمایشگاه نفت، گاز و پتروشیمی و همایش موسسه تحقیقاتی یورومانی بودیم.

علاوه بر این موارد، عوامل دیگری نیز بر برخی از صنایع مهم بورس اثر‌گذار بودند. از آن جمله می‌توان به صنعت بانک‌ها و موسسات اعتباری، صنعت حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات، صنعت خودروسازی و ساخت قطعات، صنعت بیمه، صنعت فراورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای، صنعت محصولات شیمیایی، صنعت فلزات اساسی، صنعت انبوه‌سازی، املاک و مستغلات، صنعت مخابرات، صنعت خدمات فنی و مهندسی، صنعت سیمان و صنعت محصولات غذایی و آشامیدنی به جز قند و شکر اشاره کرد.

صنعت بانک‌ها و موسسات اعتباری- در این دوره امضا تفاهم‌نامه همکاری میان ایران و پاکستان، ابلاغ بخشنامه ممنوعیت افتتاح حساب پست بانک در روستاها، سخنرانی رئیس کل بانک مرکزی در نشست شورای روابط خارجی امریکا، برداشته شدن محدودیت‌های انتقال بانکی به یورو، افتتاح اولین دفتر نمایندگی بانک کره جنوبی در ایران، برگزاری جلسه میان بانکداران انگلیسی و وزیر خارجه امریکا به منظور بررسی تعامل با بانک‌های ایرانی، ابلاغ تکالیف سه گانه از سوی بانک مرکزی به شبکه بانکی از مهمترین اخبار این صنعت می‌باشد. علاوه بر این در این دوره شاهد آغاز پرداخت تسهیلات وام 80 میلیونی مسکن، کاهش نرخ سود سپرده‌ها از 18 درصد به 15 درصد و ارائه راهکار پژوهشکده پولی و بانکی برای جبران کمبود نقدینگی بازار بودیم.

صنعت حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات – امضا تفاهم‌نامه میان روسای راه‌آهن ایران و قزاقستان، پهلوگیری و بارگیری اولین کشتی حامل محصولات پتروشیمی اروپایی، امضا سند همکاری میان ایران و ایتالیا و فروش بلوک 87 درصدی حمل و نقل بین‌المللی خلیج‌فارس در چهارمین عرضه از اخبار مهم این صنعت در این دوره است.

صنعت خودروسازی و ساخت قطعات – اعلام رسمی تأسیس شرکت با سرمایه‌گذاری 50-50 میان ایران خودرو و پژو فرانسه و انتخاب مدیرعامل این شرکت برای دو سال از سوی ایران، راه‌اندازی سایت مونتاژ خودرو سواری ایران خودرو در کشور آذربایجان، مجوز افزایش محصولات سایپا و ایران‌خودرو از سوی شورای رقابت، امضا تفاهم‌نامه همکاری میان سایپا و شرکت کره جنوبی، امضا دومین قرارداد میان شرکت سایپا و سیتروئن فرانسه، خروج سیستم قیمت‌گذاری دنا و تندر از شورای قیمت‌گذاری و پرداخت مقداری از بدهی قطعه‌سازان از سوی ایران‌خودرو و سایپا، کناره‌گیری معاون اقتصادی بهمن و جانشینی معاون اقتصادی سایپا از اخبار مهم این صنعت هستند.

صنعت بیمه- در این دوره، از مهم‌ترین اخبار این صنعت می‌توان به لغو انحصاری بودن بستن قرارداد شرکت‌های دولتی با بیمه ایران، استعفا رئیس‌کل بیمه مرکزی و جانشینی مدیرعامل بانک‌ملی به این سمت اشاره کرد.

صنعت فراورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای- از مهمترین اخبار این صنعت در دوره مورد بررسی می‌توان به آزادسازی فروش نفت به شرکت شل، اجرایی شدن طرح تبدیل مازوت به بنزین در پالایشگاه اصفهان، انتخاب اعضای هیأت‌مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، امضا یادداشت تفاهم میان شرکت آلمانی وینترنشنال و شرکت ملی نفت ایران، تصویب عرضه بنزین با دو نرخ پایه و تمام شده از سوی کمیسیون تلفیق مجلس و مصوبه دولت در خصوص قیمت بنزین در سال 1395 اشاره کرد. از دیگر رویدادهای این صنعت نیز می‌توان به امضا یادداشت تفاهم همکاری میان ایران و چین، حضور وزیر اقتصاد در نشست اوپک، کاهش قیمت نفت خام و دلایل این اتفاق و مجوز فروش نفت به هر کشوری تنها با ارز یورو اشاره کرد.

صنعت محصولات شیمیایی- امضا تفاهم‌نامه میان مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی و شرکت اتریشی به منظور صادرات محصولات پتروشیمی ایران، افتتاح پتروشیمی لرستان، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، افتتاح مجتمع پتروشیمی مهاباد، رفع محدودیت‌های بیمه صادرات محصولات شیمیایی و ممنوعیت صادرات محصول پتروشیمی MTBE از مهمترین اخبار این صنعت در این دوره می‌باشند.

صنعت فلزات اساسی- از مهم اخبار این صنعت می‌توان به افزایش تعرفه واردات فولاد، حق انتفاع پروانه بهره‌برداری 20 درصدی از معادن سنگ‌آهن فاقد قرارداد با ایمیدرو و شرکت‌های تابعه، رای به برگشت بلوک 28.5 درصدی سنگ‌آهن مرکزی توسط فولاد خوزستان از سوی هیأت وزیران، بهره‌برداری از مرحله نخست واحد کنسانتره‌سازی معادن سنگ‌آهن سنگان، افت کاهش قیمت فولاد و سنگ‌آهن به واسطه کندی تقاضای فصلی در چین اشاره کرد. ضمن اینکه در این دوره شاهد امضای تفاهم‌نامه شراکت چین در اجرای طرح توسعه ایرالکو بودیم.

صنعت انبوه‌سازی، املاک و مستغلات- از مهمترین اخبار این صنعت در دوره مورد بررسی می‌توان به موافقت بانک مسکن برای شکل‌گیری سه ابزار جدید تأمین مالی به منظور کمک برای خروج از رکود بازار مسکن و تحلیل معاون وزیر راه و شهرسازی از اثرات وام 80 میلیون تومانی بر بازار مسکن اشاره کرد.

صنعت مخابرات – موافقت کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با افزایش نرخ تلفن ثابت و کاهش قیمت اینترنت و انعقاد تفاهم نامه همکاری میان سهامدار عمده مخابرات و شرکت مخابرات کره جنوبی از مهم‌ترین اخبار این صنعت در این دوره محسوب می‌شود.

صنعت خدمات فنی و مهندسی- امضا قرارداد ساخت سه نیروگاه برق بادی و حرارتی میان ایران و قزاقستان، امضا تفاهم نامه ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی میان مپنا و شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی از مهمترین رویدادهای این صنعت در این دوره هستند.

همچنین اخبار و رویدادهای صنعت سیمان و صنعت محصولات غذایی و آشامیدنی به جز قند و شکر نیز مورد بررسی قرار گرفتند.